Koleksiyon: Türk Kahvesi

Türk Kahvesi Hakkında

Kahve, Anadolu topraklarında ve günümüzde Türkiye'de dahi çok nadir yetişebilen ve tarım faaliyetleri bulunmayan bir aromatik bitkidir. Ancak Osmanlı döneminde kültürümüze çok hızlı ve güçlü bir şekilde dahil olmuş kahve, Bu dönem sonrasında Türk kahvesi ismini kazanmıştır. Bu isim günümüzde dünyanın birçok kültüründe dahi bilinmekte ve bu yöntem ile kahve pişirilmektedir. 

Türk Kahvesi Nedir?

Günümüzün en net ifadesi ile ülkemizin kahvesi, Türk dünyası kültüründe Osmanlı’dan bu yana gelen çok geleneksel bir kahve pişirme türüdür. Yani ülkede yetişen veya üretilen kahve çeşidine verilen isim olarak da bilinse de aslında dünya genelinde bilinen bir kahve hazırlama çeşididir. 

Türk kahvesi dünyanın birçok kahve çeşidine göre farklı bir yapıda, bol köpüklü, kendine has kokusu ile özel bir sunuş biçimi gerektiren bir kahve hazırlama kültürüdür. Genellikle kahve fincanı içerisinde ikram edilen bu içecek, telveli bir yapıya sahiptir. Üzerinde bol bir köpük yer alırken, sade su ile şeker veya süt gibi katkılar ile hazırlanabilen bir içecektir. Öyle ki 14. yüzyılda Habeşistan'dan dünyaya yayıldığı dönemde Türkiye'ye gelen kahve çekirdekleri sayesinde bu pişirme ve içim kültürü ülkede yerleşmiştir. 

Kahve kültürü topraklarımızda 16. yüzyılda Yemen Valisi olan Özdemir Paşa’nın Osmanlı hanedanına getirdiği çekirdekler ile başlamıştır. İstanbul'da güğüm ve fincan içerisinde pişirilen kahve, çok hızlı bir şekilde beğenilmiş ve bir efsane haline gelmiştir. Türk toplumunda hızlı bir şekilde yaygınlaşarak beğenilirken, saray çevresinden halka ve evlere ve sonrasında ticarete konu olmuştur. Sonrasında da dünyada 5 Aralık tarihi, “Türk Kahvesi Günü” olarak dahi adlandırılmıştır. 

Türk Kahvesi Faydaları

Kahve günlük tüketimde çok lezzetli ve neredeyse bağımlılık oluşturan yapısı ile çok önemli faydalar sağlayabilen içecekler arasında yer alır. Antioksidan içeriği ile birlikte klorojenik asit ihtiva eder. Vücutta iltihap azaltma ve şeker dengeleme gibi avantajlar oluşturan bu içerik ile birlikte daha detaylı bir şekilde ifade etmek gerekirse, en kaliteli Türk kahvesi iyi bir demleme ile tüketildiğinde vücutta aşağıdaki faydaları sağlayabilir. 

• Kahve günlük olarak vücudun ihtiyaç duyduğu enerjiyi sağlar ve zihinde berraklık oluşturur. 
• Sindirime yardımcı olarak karaciğer sağlığına destek verir. 
• Cilt ve saç üzerinde daha güçlü bir görüntüye yardımcı olur. 
• Diyabet, yüksek tansiyon ve kalp hastalıklarında vücudun korunmasına destek verir. 
• Vücutta daha fazla yağ yakımı sağlanmasını ve daha hızlı bir metabolizma elde edilmesini destekler. 
• Kahve özellikle depresyon, parkinson ya da Alzheimer gibi problemlerde zihnin güçlenmesine yardımcı olur. 
• İçeriğinde kafein yanında B2, B3 ve B5 vitaminleri ile Manganez, Potasyum ve Magnezyum bulundurduğu için kana hızlı bir şekilde karışır ve gün boyunca zindelik elde edilmesine yardımcı olur.

Öte yandan da aşırı tüketmekten kaçınmak gerekirken, fazla tüketimde kahve kolesterol yükselmesi, anksiyete ve uyku bozukluğu oluşturabilirken; hamilelik ve emzirme döneminde de doktora danışılmadan fazla tüketim sağlanmamalıdır.

Türk Kahvesi Nasıl Yapılır?

Günümüzde kahve tamamen geleneksel bir şekilde soğuk su içerisine eklenen kahve ve isteğe bağlı şekerin karıştırılarak hafif hafif ateşte kaynatılması ile hazırlanır. 

Bir ritüel oluşturan kahve demleme işleminde cezve adında küçük bir tencere ve porselen bir fincan kullanılır. Demleme için de mutlaka ince çekilmiş taze kahve çekirdekleri, soğuk su ve hafif ateş ihtiyacı yer alır. Pratik bir uygulamada da kahve hazırlığı için aşağıdaki adımlar takip edilebilir. 

• Öncelikle soğuk su fincan ölçüsü ile cezveye doldurulur.
• Her fincan su için ortalama 2 dolu çay kaşığı ince öğütülmüş kahve eklenir. 
• Talebe göre her fincan için 1 çay kaşığı toz şeker veya daha az/fazla şeker eklenebilir.
• Karışım birbirine dağılacak şekilde yavaşça karıştırıldıktan sonra cezve ateş üstüne alınır. 
• Kahve yavaş yavaş ısınırken, yüzeyi koyu bir hale geldiğinde kısa süre ateşten uzaklaştırılıp tekrar ateşe yaklaştırıldığında kahve köpürmeye başlar. 
• Çok fazla köpürmeden ve taşma göstermeden fincanlara doldurulur.
• Önemli nokta; fincanların üst kısmında kahve köpüğünün birikmesi ve fincanların dolu olmasıdır. 
• Günümüzde kahve benzer yöntem ile makinelerde, elektrikli cezve ve endüstriyel kahve makinelerinde de hazırlanabilir.

Türk Kahvesi Püf Noktaları

Yemen üzerinden Osmanlı'ya gelen ve sonrasında popülerleşen kahve sonraki yıllarda Orta Amerika ve Güney Amerika'da daha fazla yetiştirilir bir hale gelince günümüzde ülkemizde çok daha sık bir şekilde öğütülerek kullanılan kahveler arasında değişen ülke kahveleri yer almaya başlamıştır. Ancak hangi ülkeden gelmiş olursa olsun Türk kahvesi çekirdeği öncelikle orta ateşte güzelce kavrulur ve daha sonrasında ince öğütülerek demlemeye hazır hale getirilir.

İnce öğütülmüş bir kahve ile hangi kaynakta ve yöntemde hazırlanırsa hazırlansın bol köpüklü bir kahve elde edilmesi için de üç önemli noktaya dikkat etmek gerekir. Çünkü kahve tüketen her kişinin arzu ettiği üzere bu kahvenin tüketiminde bol köpüklü bir görüntü ve telveli bir içim çok özeldir.

• Öncelikle kahvenin hazırlanmasında taze çekilmiş ve iyi aromalı bir kahve çekirdeği kullanılmalıdır. 
• İnce öğütülmüş kahve genellikle oda sıcaklığında ve hatta çoğu zaman soğuk su ile hazırlanır. Çünkü su ne kadar serin olursa, kahve yavaş yavaş ısınırken daha fazla köpük üretir.
• Kahvenin pişirilmesi sırasında da ateşin harlı olmaması, kahvenin yanmasını engellerken; yavaşça aromasını ortaya çıkarır ve köpüklü bir kahve kısık ateşte pişirilir.

Farklı yöntemler kahvenin aromasının değişen bir şekilde ortaya çıkmasını, üretim hızını veya daha pratik olmasını sağlarken; bugün geleneksel veya modern yöntemlerde aynı ayrıntılara dikkat edilmesi gerekir. 

Türk Kahvesi Çeşitleri Nelerdir?

Kendine özgü karakteri ile ülkemiz kahvesi güçlü bir tat ortaya koyarken, topraklı bir aroması yer alır ve aromatik notalar taşıyabilen çeşitlere sahiptir. Temelinde çok fazla bir çeşitlilikten bahsetmek mümkün olmasa da üreticiler çekirdekleri elde ettiği ülkeye göre aynı incelik seviyesinde fakat hafif aromatik farklılıklara sahip kahveler sunabilmektedir. İçim kültürü açısından da sade, şekerli ve sütlü kahve çeşitleri bilinmektedir.

Kahve ülke geleneğimizde her zaman küçük bir fincan ile ikram edilir ve demleme yöntemleri açısından değişen çeşitler arasında cezvede yapım, makinede kahve yapımı, közde kahve pişirme, kumda ve ocakta kahve pişirme gibi yöntemler yer alır. Hazırlama yöntemi benzer bir yapıya sahip olsa da günümüzde Türkiye'de bilinen geleneksel kahve için değişen çeşitler arasında da aşağıdaki türler ifade edilebilir.

• Menengiç kahvesi
• Mırra(acı kahve)
• Dibek kahvesi
• Sade kahve
• Sütlü kahve
• Damla sakızlı kahve
• Adıyaman kahvesi

Türk Kahvesi Fiyatları

Ülkemizde Afrika ve Amerika ülkelerinden ithal olarak gelen ve çekirdeklerin kavrulması sonrasında ince bir öğütme ile hazır hale getirilen kahve çekirdek farklılıklarına göre fiyat farklılıkları da ortaya koymaktadır. Bugün toptan Türk kahvesi hangi çeşit olursa olsun daha uygun bir seçenek ortaya koyabilirken, özellikle ev tüketicisi ise az miktarda kahve almayı tercih edebilmektedir. 

Günlük tüketim ve kısa sürede tüketerek taze temin gibi bir imkanı kullanmak isteyen tüketici Türk kahvesi 1 kg fiyatı ile her zaman daha fazla ilgilenir. Kg fiyatında kahve genellikle kahve çekirdeğinin kalitesine, aromasına ve ithalat bölgesine göre değişiklik gösterir. Bu açıdan öncelikle kahvede aradığınız aroma özelliklerine ve tadım notlarına dikkat etmeniz ve sonrasında istediğiniz gramajı belirleyerek kategorimizden farklı fiyatlar ile kahve tercih etmeniz gerekecektir.

Sıkça Sorulan Sorular

Türk kahvesi ishale iyi gelir mi?

Halk arasında yaygın bir inanış kahvenin ishali durdurduğunu ifade etse de kafein içerdiği için ishali belirgin bir şekilde durdurma etkisi bulunmamaktadır. 

Türk kahvesi kafein oranı ne kadar?

Ortalama olarak bir fincanda 65 ml kahve tüketiminde 60 mg kafein alınabilir. 

Türk kahvesi nerede yetişir?

Osmanlı döneminde Mısır ve Arabistan'dan gelen çekirdekler günümüzde Türkiye'de Mersin ve Anamur'da yetiştirilmeye başlanırken, halen ithal olarak da Kolombiya, Brezilya ve Etiyopya gibi ülkelerden gelmektedir. 

Aç karna Türk kahvesi içilir mi?

Aç karnına tüketimde ani şeker dengesizlikleri oluşturabilirken, halsizlik ortaya çıkarabilir ve çarpıntı yapabilir. 

Türk kahvesi kabız yapar mı? 

Kahvenin bağırsaklarda peklik oluşturabildiği yönünde bilgiler yanlış olmak ile birlikte kahve tarzı asitli içecekler özellikle fazla tüketimde ters bir etki oluşturabilir. 

Hamilelikte Türk kahvesi içilir mi?

Eşsiz bir lezzet ve vücuda enerji kazandırdığı için tüketilse de hamilelik döneminde kahve mutlaka doktora danışarak tüketilmelidir.

Türk kahvesi bozulur mu?

Çok uzun süre hava alan ve çok sıcak ya da çok soğuk bir ortamda kalan kahve ortalama 3 ay içerisinde tüketilmelidir ve yaklaşık 1 yıl sonrasında ise tazeliğini ve tadını kaybedebilir. 

Türk kahvesi yağ yakar mı?

Mineral ve vitamin içerikleri sayesinde vücutta yağ yakımını hızlandırmaya yardımcı olabilir. 

Türk kahvesi ödem yapar mı?

Fazla tüketimde vücutta şişlik ve ödem oluşturabilir. 

Sabah aç karna Türk kahvesi içilir mi? 

Sabah aç karnına tüketimde hızlı bir şekilde şeker dengesizliği ve çarpıntı oluşturabilir. 

Türk kahvesi nasıl saklanır?

Serin, güneş almayan, nemli olmayan ve karanlık bir ortamda saklamak en doğru yöntemdir. 

Türk kahvesi kaç dakikada pişer?

Tam köpüklü ve lezzetli bir kahve ocakta ortalama 2 dakikada pişirilebilir. 

Günde kaç fincan kahve içilebilir?

Günlük tüketimde en fazla 2 ya da 3 fincan tüketim gerçekleştirilmelidir. 

Gece yatmadan önce Türk kahvesi içilir mi?

Uyku öncesi kahve tüketimi uykusuzluk ve sinir sisteminin uyarılması ile uyku kalitesizliği nedeni oluşturabilir.